Het gevaar van teksten en toontjes

Iedereen kent het wel. Dat je overduidelijk hoort dat mensen hun tekst in beeld zo goed uit hun hoofd geleerd hebben dat het duidelijk is dat ze gerepeteerd hebben maar helaas de sterren niet van het doek spelen…!

Dat kom je inderdaad als filmmaker tegen als je een tekst over laat doen omdat er technisch iets mis ging, het licht beter kon of de kijkrichting wat aangepast moet worden.
En het is ook te begrijpen. Een tekst die je spontaan gewoon zegt, waarin je natuurlijke pauzes hebt en een organisch verloop van toonhoogte, gaat verloren als je dit probeert te herhalen.

Acteren is ook niet het resultaat herhalen van wat je ooit gedaan hebt, maar het proces herhalen hoe je tot dat resultaat bent gekomen.
Dat vraagt om bewustzijn of een vorm van onbewuste bekwaamheid dat vele acteurs zonder nadenken toepassen.

Maar dat geldt niet voor mensen die toevallig voor de camera komen omdat ze een film willen of iets te vertellen hebben dat beknopt over de bühne moet komen.

Als teksten min of meer vast liggen, er in korte statemens gesproken moet worden, kun je de persoon voor de camera uiteraard een flink stuk op weg helpen door hem op zijn gemak te stellen.
Veel mensen gaan extra hun best doen omdat ze willen dat hun boodschap goed overkomt.
Stel de persoon op z’n gemak. Onlangs ging ik zelfs languit hangen op een stoel achter de camera…en dat hielp.

Als mensen echt vastzitten in hun tekst en niet meer natuurlijk spreken, merk je dat o.a. aan het volgende:

• Pauzes vallen op de verkeerde momenten in een zin.
• Er wordt op de verkeerde momenten adem gehaald.
• De zin eindigt in een grafstemming.
• Punten en komma’s worden gelezen…

Als je er al in slaagt mensen te laten ontspannen kun je hen door de volgende tips wellicht helpen de tekst gewoon te laten stromen zodat ze er geen toneelstukje van gaan maken:

• Ga zo dicht mogelijk bij de persoon zitten of staan, zodat deze een gevoel van intimiteit krijgt.
• Probeer de aandacht op zichzelf (en van hoe hij/zij de tekst zegt) af te leiden, door de persoon te laten concentreren op het effect dat hij ziet op de persoon achter de camera.
• Gun de persoon tijd om de tekst telkens weer te laten ontstaan.
• Stel een vraag waarop de tekst als antwoord komt (Knip je zelf daar later weer uit)
• Gebruik het beeld van een balspel. De bal (de tekst) wordt steeds overgegooid naar de ander. Laat je de bal vallen of gooi je hem te laag dan stopt het spel en moet de bal opgepakt worden en begin je opnieuw. Zorg dat het spel door gaat…

En als het echt niet werkt, stop de opnames dan en ga een wandelingetje maken. En bereid je voor op take 2 .
Wil je tips en trucs ontvangen over dit proces, volg mijn blogs dan door je hieronder in te schrijven!